نقشه هراتي يكي از متداولترين نقشههاي قاليهاي ايراني است كه از يك گل مركزي در وسط شكلي لوزي شكل تشكيل ميشود كه دور آن الگويي از برگهاي نيزهاي به موازات اضلاع لوزي تكرار شده است. طرح هراتي نسخهها، شكلها و ابعاد مختلفي دارد. برخي ترجيح ميدهند كه طرح هراتي را به دليل شباهت شكلهاي داخلي به ماهي، طرح ماهي بنامند. اين نقشه زيباي عشايري در شهر هرات (پايتخت تيمور) در افغانستان ابداع شد. خريد رش طرح ماهي زماني كه هرات جزئي از ايران بود، فرشهايي در آن بافته ميشد كه فرسنگها با استاندارد بالاي فرشهاي مرغوب ايراني فاصله داشت، بااين حال بافندگان هراتي هنوز هم سنت بافندگي پيشينيان خود را زنده نگه داشتهاند. بسياري از فرشهايي كه در حوالي مشهد و نزديك به مرز بافته ميشود، ظاهري ابريشميني دارند كه خاص فرشهاي خطه خراسان است. در يك نوع از اين فرشها زمينه فرش با طرحهاي گلابي مانندي پر ميشود كه سر باريك و خميدهشان همواره به يك سمت خم ميشود، حال آن كه جهتگيري اين شكلها در بعضي نقشهها يكسان نيست و يك رديف درميان جهتشان فرق ميكند. طرح ماهي درهم تنيده (ماهي درهم) يكي از الگوهاي فرعي طرح هراتي است كه نخستين بار در خراسان خلق شد و به تدريج به فرشهاي ديگر نقاط ايران زمين راه پيدا كرد.
از ابتداي پيدايش تمدن تا به امروز، دكوراسيون و زيباسازي خانه جنبه مهمي از طراحي داخلي بوده است. آراستن خانه به تختههايي از قاليهاي خوش نقش ماهي روشي ايدهآل براي داشتن خانهاي زيبا است.
فروشگاه فرش دستبافت بردبار ارائه دهنده مجموعهاي از نفيسترين و مرغوبترين فرشهاي دستباف ايراني از علاقه مندان جهت بازديد و خريد فرش دستباف ايراني دعوت به عمل ميآورد.
آدرس: اصفهان، ميدان نقش جهان، خيابان پشت مطبخ، پلاك 2+11
همچنين جهت هماهنگي و ثبت نام در تورهاي تخصصي فرش به اقصي نقاط كشور ميتوانيد با شماره زير تماس حاصل فرماييد.
09301183851الگوهاالگوها
طرح ماهي در الگوهاي مختلفي وجود دارد، بااين حال يكي از مهمترين و پركاربردترين طرحهاي ماهي نوعي با يك ترنج در وسط است كه دور آن را طرحهاي درختي و خطوط درهم پيچيده گرفته است. مثلث رنگي كلاسيك، شامل آبي نفتي، قرمز، بژ، قهوهاي شتري و قهوهاي سوخته در تركيب با سبزهاي روشن رنگهايي هستند كه معمولاً براي بافتن طرح ماهي به كار برده ميشوند. در طرحهاي مدرنتر از موتيفهاي مثلثي و مارپيچهاي خميده با گلهاي فراوان استفاده ميشود.
ماهي تبريزفرش ماهي ايراني يكي از الگوهاي كلاسيك است كه به دست قاليبافان ماهر تبريزي جان ميگيرد. منشأ اين طرح شهر هرات در افغانستان است، البته برخي خاستگاه طرح ماهي يا هراتي را فراهان و ناحيههاي ديگر نيز ميدانند. صرف نظر از خاستگاه طرح ماهي، كمتر قاليبافي ميتواند طرح ماهي را به مهارت استادكاران تبريزي ببافد. بين تپه ماهورهاي بلند كوه سهند آذربايجان درهاي به نام دره غورو وجود دارد كه در ميان آن شهري پرجمعيت و دوست داشتني به نام تبريز قرار دارد. بسياري تبريز را به فرشهاي دستبافت بينظير و زيبايش ميشناسند، در واقع قرنها است كه تبريز يكي از توليدكنندگان اصلي فرش مرغوب ايراني بوده است. فرشهاي تبريز به دليل كيفيت بالا، طراحي منحصر به فرد و كاربردهاي گوناگون در سراسر جهان محبوبيت دارند، در اين بين يكي از پرطرفدارترين و خاصترين طرحهاي فرشهاي تبريزي، طرح ماهي يا ماهي تو حوض است. موتيف ماهي تبريز براي هر نقطهاي از فرش، از موتيفهاي حاشيهاي تا ترنج و به طور سراسري به كار برده ميشود، اما چشمنوازترين سبكها بدون شك فرش تبريز ماهي است كه در وسط آن ترنجي وجود دارد كه الگوهاي ماهي پيوسته آن را احاطه كردهاند. البته در بسياري از فرشها يك موتيف در وسط ترنج روي زمينهاي از موتيفهاي سراسري ماهي جاي داده شده كه با رنگهاي متضاد بافته ميشود. فرش ماهي تبريز غالباً با رنگهاي خاكي و خفه بافته ميشود كه ظرافت زمينه را بياهميت جلوه ميدهد. مثلث رنگهاي كلاسيك، شامل آبي نفتي، قرمز، بژ، قهوهاي شتري و قهوهاي سوخته در تركيب با سبزهاي روشن رنگهايي هستند كه معمولاً براي بافتن طرح ماهي به كار برده ميشوند. پالت رنگي سنتي و الگوي سراسري پررنگ، فرش طرح ماهي تبريز را به انتخابي محبوب براي اتاق نشيمن و مكانهاي پررفت و آمد تبديل كرده است.
مواد و بافت
وجه تمايز فرش طرح ماهي دستباف با طرحهاي ديگر به سبك بافت آن مربوط ميشود، در طرح ماهي از گرههاي خاصي استفاده ميشود تا استحكام فرش و مقاومت آن در برابر ساييدگي در بلندمدت تضمين شود. پنبه، ابريشم، پشم يا مخلوطي از پشم و ابريشم براي تهيه خامه به كار برده ميشود. در چلهكشي مرغوبترين فرش دستباف طرح ماهي تبريز، به جاي پنبه از ابريشم استفاده ميشود، حتي در خامه بعضي از اين فرشهاي فاخر تارهاي طلاي 18 يا 24 عيار وجود دارد. در فرشهاي مرغوب هم پشم و هم ابريشم وجود دارد، فرشهاي با كيفيت پايينتر فقط از پشم بافته ميشود. فرشهاي مرغوب به سراسر جهان صادر ميشود، اما فرشهاي با تارهاي طلايي بسيار نادراند و بالاترين قيمت را دارند.
تكنيك بافتتكنيك-بافت-طرح-ماهي
فرش طرح ماهي تبريز با زدن گرههاي متقارن تركي، با تراكم 80 گره در هر اينچ مربع بافته ميشود. اكثر فرشهاي مرغوب طرح ماهي تبريز معمولاً 50 رج و 375 ـ 350 گره در هر اينچ مربع دارند. تبريز از ديرباز قاليبافان ماهري داشته است كه هنر خود را براي فرزندان خود به يادگار گذاشتهاند و امروزه خانوادههاي هنرمندي مانند خانواده پيروزيان قالي طرح ماهي را از پشم كرك ظريف با تارهاي ابريشم ميبافند تا طرح ماهي بيش از پيش زيبا و چشمنواز شود.
بيجارچون در فرشهاي بيجار طرح ماهي سراسري با تعداد گرههاي كمتري بافته ميشود، فرش بيجار آن تعادل و زيبايي فريبنده را ندارد. فقدان جزييات طرح را شلوغ، گيج كننده و در هم وبرهم ميكند، البته همين موضوع رمز جذابيت فرش بيجار است. موتيف دقيقتر و منظمتر لزوماً به معناي زيبايي بيشتر نيست.
فراهانطرح هراتي سراسري فرش فراهان، توليد شهر اراك، از قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم معروف شد و حتي اين طرح زيبا طرح فراهان نام گرفت. هرچند نقشه هراتي تكرارشونده ديگر با اصطلاح نقشه فراهان توصيف نميشود، بااين حال هنوز نقشههاي موفق و مكرري از طرح هراتي در فراهان اجرا ميشود. برخلاف تبريز كه طرح ماهي به يك روش خاص بافته ميشود، قاليبافان فراهان بداههتر عمل ميكنند و به اين ترتيب فرش طرح ماهي فراهان، مانند فرش بيجار جذابيتي خودماني و بيتكلف مييابد.
یکشنبه ۰۶ تیر ۰۰ | ۱۲:۴۳ ۱۰ بازديد
تا كنون نظري ثبت نشده است